FATTOHHON.COM
« Все новости“Уммон” гуруҳи ўз ижодини бошлаганида, кўплар унингмуваффақиятига шубҳа билан ҳам қараган эдилар. Бугунги кунга келиб эса, “Уммон” гуруҳи барчанинг эътиборида ва ўз қўшиқлари, ижоди билан томошабинлар меҳрини ҳам қозонишга улгурди. Гуруҳнинг 2012 йилда M&TVA мукофотига сазовор бўлганлиги ҳам, гуруҳ ижод борасида катта муваффақиятларга эришаётганлигининг исботидир.
- М&ТVA ҳаётингизда умуман ижодингизда қандай ўрин касб этди?
“Уммон” гуруҳи, ҳаммалари биргаликда:- Жуда ҳам катта аҳамият касб этди!
Жасур: - Чунки, биз очиғи бу совринга эга бўлишимизни кутгандик. Анча кутдик... Кутганимизнинг сабаби, бу соврин “Уммон” гуруҳининг тарихида энг биринчи совринимиз. Аҳамияти шундаки, биз ният қилиб қўйган эдик. Агарда 2012 йил, мана шу номни, “Йилнинг энг яхши гуруҳи” деган номни бизга ишониб топширишса, 2013 йилда ижодимизни янада юқори даражага кўтариш ниятимиз бор эди! Ниятимиз холис экан, мукофотни қўлга киритдик. Муносиб кўришди! 2013 йилда эндиликда ижодимизни янада ривожлантиришга ҳаракат қиламиз. Мукофот бизга далда бўлди!
- Кутилмаганда сизларни Муниса Ризаева билан ижро қилган дуэтингизни, Ўзбекистон Халқ артистлари Муножат Йўлчиева билан Ғуломжон Ёқубов биргаликда айтиб чиқишди. Ўзингиз биринчи марта эшитганингизда қандай қабул қилдингизлар?
(Ҳаммалари бараварига кулиб юборишди.)
Шохрух:- Ҳа, биринчи эшитганимизнинг ўзида, ҳайратланиб, тўғриси кулиб юбордик. (самимий кулади)
Жасур:- Очиғини айтамиз жуда ёқди! Чунки, ҳозирги замонавий 21- асрнинг қўшиғини ўша 20-аср тарихидаги энг кучли ижрочиларнинг ижросида эшитиш, яна миллий йўналишда тинглаш, бизга тўғриси биринчи ўринда қизиқ ҳамда, фахрли бўлди. Ҳам биринчи эшитганда тўғриси, ҳайратланиб кулдик ҳам. Лекин, буни нотўғри тушунмасликларини сўрардим. Чунки, ҳали қулоқ ўрганмаганди.
- Биринчи бўлиб, қаерда эшитдингиз?
Шохрух:- Интернетга чиқиб кетганда, биринчи марта машинада қўйиб беришди. У ижро миллийча-де... Ўзларининг йўналишига мослаб айтишган. Лекин, қўшиқни янада жонлантириб беришди!
Жасур:-Биринчи у қўшиқни машинада эшитдик! “Эшитдингизларми” дейишганди, “йўқ”, деганимизда, ўтказиб беришди. Биринчи эшитиб ҳайратландик, кулдик, чунки ҳали қулоқ ўрганмаганди. Лекин, тўғрисини айтамиз, ўзимизга қўшиқ ижроси жуда ҳам ёқди! Энди биз у қўшиқни баҳолай олмаймиз тўғриси. Уни эшитаётган мухлислар, тингловчилар баҳолаши мумкин. Лекин, қўшиқ яна бир марта қайта туғилди!
- “ТриА медиа” продюсерлик маркази билан ҳамкорликда ишлаётган экансизлар?
Шохрух: - Йўқ! Биз фақат “Пантерра” студияси билан ишлаймиз. Биз шунчаки “ТриА медия” продюсерлик маркази жойлашган бинодан офис олмоқчи бўлган эдик. Қолаверса, “ТриА медиа” продюсерлик маркази томонидан режиссёр Азиз Умрзоқов суратга олган янги “Мунчоққинам” фильмига саундтрек куйладик! Лекин, продюсерлик борасида ҳамкорлик бўлгани йўқ!
- Ўзингиз ҳам фильмларда суратга тушишингиз мумкинми?
Жасур: - Мумкин. Лекин, ҳозир эмас. Буни вақт кўрсатади.
- Нега? Бунга тайёр эмасмиз, демоқчимисизлар?
Шохрух:- Энди дарахт битта жойда кўкаради дейишади. Олдин яхшилаб кўкариб олайлик. (кулади) Лекин, фильмда суратга тушиш режаларимиз бор. Аммо, ҳозир эмас.
- Ўзингиз режиссёрлик қилиб ҳам фильм суратга олишингиз мумкинми?
Жасур: - Мумкин. Лекин, режиссёрлик ишига ҳали ёшлик қиламиз деб ўйлайман. Чунки, у ҳам осон касб, осон иш эмас! Уни ҳам секин секин ўрганиб, кўриб, кўз пишганидан кейин қилишимиз мумкин. Ҳали режиссёрлик ишини, унинг зиммасидаги вазифаларини билмаймиз. Шунинг учун ҳам, режиссёрлик қила олмаймиз, лекин фильмда роль ўйнашимиз мумкин.
- Таклифлар бўлганми?
Жасур: - Таклифлар бўлган ва кўп бўлмоқда! Лекин, биз ҳозирча рад жавобини бериб келмоқдамиз. Сабаби, биз ҳозир фақат ва фақат ижодимизга эътибор бермоқдамиз!
- Ижодингизда професионалликка қадам қўйгач, эътибор ва талаб сал камайгандек эмасми? Бу нарса ўзингизга сезилмадими?
Жасур: - Йўқ. Бу нарсани сезмадик. Сустлашиш бўлмади. Аксинча, маъсулият яна ҳам ошди! Олдин ҳаваскор сифатида ижод қилаётганимизда, қўшиқни маъно мазмунига, ёки сифатига аҳамият бермасдан чиқараверардик. Мана ҳозир профессионалликка ўтгандан сўнг, зиммамизга яна ҳам катта вазифа юкланди. Шунинг учун, ҳозирги ижодда қўшиқнинг сўзларига, мусиқасига эътибор бериб, кам бўлса ҳам сифатли қўшиқ чиқаришга ҳаракат қиляпмиз. Янада яхшироқ ишлашга интилмоқдамиз.
- Демак, ҳозирги кунда сонга эмас, сифатга кўпроқ ишлаётган экансизлар-да?
Жасур: - Сонга ҳам, сифатга ҳам ишлаяпмиз. Масалан, бир йилнинг ўзида, яъни 2012 йил давомида салкам 20 та қўшиқ чиқардик.
- Шоу бизнесга кириб келишдан олдин, албатта шоу бизнес ҳақида фикрларингиз ҳам бошқача бўлган. Гуруҳ аъзоларини шу вақтгача ўзлари учун кашф этган хақиқатлари?
Жаъсур:- (ўйлаб) Биринчи шоу бизнесга кириб келганимизда, машҳурликка эришишни ўйламаганмиз! Ўзимиз учун ижод қилишни, ўзимизнинг олдимизга мақсад қилиб қўйганмиз. Ижод қилдик, ижодимиз халққа манзур бўлди, мухлислар ортирдик. Инсонлар бизларга санъаткор сифатида қарай бошлаганидан кейин, яна олдимизга бир мақсад қилиб қўйдик. Бу, мана шу ўзбек санъатини дунёга танитиш! Битта фикримиз ҳам ўзгарган, бу ҳаммага маълум, биз ижодни бошлаган вақтда, 3 йил давомида клип суратга олмадик. Клип керак эмас, деб ўйлагандик. Клипсиз ҳам машхурликка эришишса бўлади, танилса бўлади, деган фикрда эдик. Лекин, шуни билдикки, клип ҳам барибир керак экан. Клип ҳам, санъаткорга қайсидир миқдорда фойда берар экан. Олдин клипимиз бўлмаган, тўғри инсонлар бизни гапиришган, кўчаларда бизни таниган. Лекин, асосан клипимиз бўлмаган пайтда, мухлисларимизнинг 95 фоизи ёшлар бўлган. Клип суратга олгандан сўнг эса, аудиториямиз кенгайди! Бизларни тингловчиларнинг ёши ҳам, сони ҳам янада ортиб кетди. Мана шу томонга, фикримиз ўзгарди.
- Дўстларингиз ўзингизни юзингизга ҳам айта оладиган камчиликларингиз борми?
Жасур: - Энди камчилик барибир ҳам бўлади. Инсон барибир 100 фоиз мукаммал бўлмайди. Камчилик йўқ эмас, бор.
Шохрух: - Ундай камчиликларни айтишади, албатта. Тўғрилашга ҳаракат қиламиз. Менга кўп айтишади (кулади). “Ухлаб қолади”, дейишади. Ухлаб қоламиз баъзида (кулади). Кўп кечга қолиб чиқамиз.
- Гуруҳда энг кўп кечга қоладиган ким?
- (Ҳамма бараварига кулиб юборади)
Шохрух: - Ҳамма ҳар хил. Энди бир жуда ухлаб қолмаймиз-ку(кулади). Лекин, ҳаммани уйғотадиган бу Жасур. Жасур ҳаммага телефон қилиб, ҳаммани уйғотиб, биринчи чиқади. Асосан, гуруҳимизда лидер Жасур ҳисобланади, иккаламизни телефонда уйғотиб юради. Мана шу гуруҳнинг энг катта камчилиги, (кулади) ҳар доим ҳамма жойга кечга қолиб борамиз. Лекин, масалан, вақтли борадиган жойга, мана бугун вақтли борамиз деймиз-да, вақтли борсак бошланадиган нарса ҳам, бир соат, икки соат кеч бошланади. Кейин яна шундай бўлади, деб сал кечроқ борсак, вақтида бошланган бўлади ва биз кечга қолган бўламиз (самимий кулади). Барибир бориб олиб, бир-икки соат кутиб ўтирамиз, деймиз-да, кеч бориб гап эшитамиз (кулади).
Жасур: - Ўзим туришим билан дарров телефон қилиб, уларни ҳам уйғотаман. Лекин, ундан кейинги иш жараёни чўзилиб кетади, яъни тайёргарлик. Ярим соат, ёки 20 минут албатта кечга қолиб борамиз. Мана шу камчилик бор. Кўп жойда “нега кечга қоласизлар” деб, айтишади.
- “Уммон” гуруҳи йигитлари кўнглидан қандай қизлар жой олиши мумкин? У мухлисалари ичидан бўлиши мумкинми? Бу савол Жасурга тегишли эмас.
Шохрух: - (самимий) Тўғрисини айтадиган бўлсам, ҳали бу нарса ҳақида ўйлаганим ҳам йўқ. Ўзи вақти келса, у нарсаларни ўйлашга вақт топилади. Қандай қиз ёқишини ўша пайт айтишим мумкин. Ҳали ўйлаганим йўқ. Чунки, бунга вақт ҳам йўқ. Билмадим, балки вақти келганида, у қиз мухлисларни ичидан ҳам бўлиб қолар? (самимий кулади).
Зоҳид: - Мен ҳали учратганимча йўқ. Ростини айтяпман, алдаш йўқ.
- Сиз Жасур, ўзингизнинг севган қизингизга атаб қўшиқ куйлаганмисиз?
Жасур: - Йўқ. (самимий кулади) Чунки, шарт эмас деб ўйлайман.
- Гуруҳингизда продюсернинг ўрни?
Жасур: - Нафақат бизда, балки ҳар бир санъаткорда, ҳар битта гуруҳда продюсернинг ўрни жуда катта бўлади. Сабаби, продюсер ўша санъаткорнинг юзи ҳисобланади. Мисол учун, продюсерга қараб, гуруҳнинг ичидаги муҳитни билиб олиш мумкин. Продюсернинг ўрни шундаки, санъаткор танилганидан кейин кўчага чиқиб, бирор иш қила олмаслиги мумкин. Яъни ўз фаолиятига тегишли бўлган ишларни бажара олмайди. Чунки, у танилиб бўлган. Эртага халқ кўрганда, ҳамма ҳар хил ўйлаши мумкин. Ундан ташқари, санъаткорнинг кўп вақти ижодга кетади. Агар ижоддан, ҳар хил ишларга чалғийдиган бўлса, ижод қолиб кетади. Шунинг учун продюсер билан администраторнинг ўрни, ҳар бир санъаткор фаолиятида жуда ҳам катта. Улар жуда керак ва улар жуда ҳам катта роль ўйнайди. Бу ишлар санъаткорни маҳсулотини оммага танитиш. Яъни клип айлантириш, умуман олганда барча ташкилий ишлар!
- Администратор билан продюсерни алмаштириб юбормадингизми? Санаб ўтган ишларингизни администратор бажариши керак, назаримда...
Шохрух: - Бизларда иккаласи бирга ишлайди. Бир хил вазифани бажаришади.
Жасур: - Ўзи продюсерлик вазифаси умуман бошқа нарса. Унинг вазифаси “юлдуз”ни кашф қилиш. Продюсер хонандани олиб, унинг қўшиқ мусиқасидан тортиб, кийим-кечагигача олиб бериб, унинг ҳамма талабларини, ҳаммасини юз фоиз бажаради. Уни “юлдуз” қилиб яратади. Ана шу продюсерлик вазифаси бўлади. Лекин, бизнинг шоу бизнесда эса, продюсерлик вазифаси, умуман бошқа.
- Администраторни ҳозирги кунда продюсер билан адаштириб қўйишди?
Жасур: - Ҳа! Иккаласи барибир бир хил вазифани бажаради. Чунки, бизларда очиғини айтадиган бўлсак, ҳеч ким бир-бирига буйруқ қила олмайди. Сабаби, биз ўзимиз кимгадир буйруқ қилишини ёмон кўрамиз. Ҳамма ҳам инсон. Илтимос қилишимиз мумкин. Кейин ҳаммаси ўзимизнинг оғайнилар. Ишлар кўп, шу сабаб, иккаласи ҳам икки хил жойга югуришади. Кимдир, “Ўзбекнаво”га борса, кимдир “Пантерра”га боради. Кимдир нимадир ташлаб келса, кимдир ниманидир олиб келади. Агар битта инсонга бериб қўядиган бўлсак, битта инсон кун давомида бажарилиши керак бўлган ишларга улгура олмайди. Буни кўп кузатганмиз. Бир кун давомида бир инсон улгура олмаган. Мана шундай пайтларда бир-бирига ёрдам қилишади. Лекин, продюсернинг ўрни жуда ҳам катта санъат соҳасида!
Шохрух: - ( самимий кулади) Бизларда мана шундай.
- Агар имкони бўлганда, ўтган ҳаётингиздан ёки ижодингиздан, нимани унутган бўлардингизлар?
Шохрух: - (ўйланиб) Саволнинг зўри бўлди!
Жасур: - (қатъий) Шахсан мен, ҳеч нимани унутмаган бўлардим! Чунки, ўтган кун, ўтмишингиз ҳам, келажакка қараб интилишингизга ёрдам беради ва далда бўлади. Ўша ўтган кунингизни, яхшими ёмонми эслаб, келажакка яна ҳам узоқроқ қарайсиз. Масалан, ёмон кун бўлган бўлса, ўша ҳолатга яна тушиб қолмаслик учун ҳаракат қиласиз. Шунинг учун, ўтмишни ҳам бўлгани яхши. Шахсан мен, ҳеч нарсани унутмаган бўлардим. Ўтган кунимни унутишни ҳоҳламасдим ҳам.
Шохрух: - Ўтган кун, ўтган ижодга бундоқ қарайдиган бўлсам, албатта хатолар ҳам бор, йўқ эмас. Ўша хатолар кейинги ҳаётимда, менга дарс бўлиб келган. Агар ўша хатолар бўлмаганда, мен бу йил янада каттароқ хатоларни қилган бўлардим. Мен ўйлайман, ҳар бир инсонга берилган бирор хатони, Худо томонидан бир синов ҳисоблайман. Шунинг учун, унутиши керак бўлган нарсалар бордир, лекин уларни ҳам бўлгани яхши.
Зоҳид: - Агар ўша камчиликни ўйласа, ўша камчилик ёдида турса, инсон ўшани қайтармасликка ва тўғрилашга ҳаракат қилади. Шу билан у инсон, яна ҳам ўсиши мумкин. Ҳамма нарса керакли, менимча. Ёмон нарса ҳам, яхшиликка бўлиши мумкин.
- Нима деб ўйлайсизлар, йигит киши ҳам йиғлаши мумкинми?
Шохрух: - Энди ҳаётда ҳамма нарса бўлиши мумкин. Сабаби, йигит кишида ҳам юрак бор. Ҳар хил вазият бўлиши мумкин. Мисол учун, мен синглимни узатганда йиғладим. Лекин, йиғламайман, деб ўйлагандим! 19 йил ёнингизда юрган қиз, синглингиз. Кимдир худди келиб, юлиб олиб кетгандек, қучоқлаганда йиғлаб юбордим! Тан олиш керак, йиғлаши мумкин. Камдан кам-ку, лекин йиғлаб турамиз.
Жасур:- Ўғил бола уввос солиб йиғламайди-ку, лекин йиғлайди барибир. Инсонда нимадир жиз этганда, сиздан сўрамасдан кўзига ёш келади. Мана М&ТVA мукофотини олганда, сал қолди-де... ўзим ҳам (самимий кулади). Бўлади, барибир инсон нимадандир таъсирланганда бўлиши мумкин. Ёки нимадандир хўрлиги келганда ҳам бўлиши мумкин.
- Юлдузлик касали билан қандай курашасизлар?
Шохрух: - Бу саволингизга жавоб, ўзимизнинг ичимизда. Агар менда бўлса, булар ёки буларда бўлса мен айтаман.
- Агарда умумий гуруҳ аъзоларига шундай касаллик келса-чи?
- (Ҳамма бараварига кулиб) Йўқ, ундай бўлмайди!
- Лекин, сизларни ўтган йил давомида, шундай касалликка чалинди деган гаплар тарқалди?
Шохрух: - Балки кимлардир, ҳар хил ўйлайдиган инсонлар бор. Ўзингизда ҳар хил вазият бўлади. Душманлар бор, дўстлар бор. Мана ўтган йил бизлардан интервью олгандингиз бирор фарқ сездингизми, ёки шу касалга чалинганмизми?
- Нимадандир тушкунликка тушсангиз, бу ҳолатдан қандай йўл билан чиқиб кетасизлар?
Жасур: - Тушкунликка тушсак, ўша нарсага қарши курашиб чиқиб кетамиз. Энди тушкунликка тушиб қолдим, деб ўтирсангиз, тушкунликка баттар тушиб кетасиз. Ундан кўра, ўзимизга ўзимиз, бундан ҳам баттари бўлиши мумкин эди, деймиз. Шу билан яна олдинга қараб кетаверамиз. Биринчи тушкунликка тушганда ўйлаймиз, баъзида очиғи сиқиламиз. Кейин бундан ҳам баттар бўлиши мумкин эди, деб яна олдинга қараб интилишга ҳаракат қиламиз.
- 2012 йилдаги гастрол сафарлар таассуротлари қандай бўлди?
Жасур: - Москва, Санк-Петербург, Пенза шаҳарларига бордик. Қозоғистон, Чимкент билан бирга Туркистон шаҳрига, Сайрамга ҳам борилди. Шу ўзимиздаги барча водий, вилоятларни айландик.
- Шу сафарлар давомида, нималардан кўнглингиз тўлди-ю нималардан тўлмади?
Шохрух: - Россияга чиққанимизда, ташкилотчилик ишларида озгина муаоммо бўлди. Бизни сафарга олиб чиққан инсонлар, биз қўйган талабларга озгина жавоб бера олишмади.
- Сизлар билганмидингиз, уларни талабларга жавоб бера олмаслигини?
Жасур: - Йўқ. Чиқиб бўлганимиздан кейин билдик. Чиқиб етиб борганимизнинг ўзида шундай бўлишини билдик. Чунки, учиб борганимизда ҳеч ким бизни кутиб олгани йўқ. Буни беркитишнинг ҳожати ҳам йўқ. Аэрапортда ўзимиз турибмиз, ҳеч ким йўқ. Қаерга боришни билмаймиз. Охири, бизлар билан гаплашган инсон билан келишган, Санк-Петергбургдаги ташкилотчига телефон қилдик. Кейин ўша Санк-Петербургдаги инсон бизларга ёрдам берди. Ўзи у инсонни бизларга умуман алоқаси йўқ эди. Чунки, у инсон биз билан умуман гаплашмаган, биз билан фақат Ўзбекистондаги ташкилотчи гаплашган эди!
Шохрух: - Москвада битта зўр бўлган нарса, у ерда бизнинг битта мухлисимиз бор экан. Исми Улуғбек, ўзи асли Навоийлик экан. Ёши бизлар тенги. У бизларни олиб юрди. У ўша ерда яшар экан. Ўша ўзи машинасида олиб юриб, ҳамма жойга олиб кириб кўрсатди.
Жасур:- Москвага етиб бориб, биринчи турганимизда, ўша йигит биринчи бўлиб келди ва кутиб олди. Бизлар билан гаплашган Ўзбекистондаги ташкилотчининг эса ўзи йўқ. Телефон қилсак, телефонини ҳам кўтармади. Кейин бўлса, Санк-Петербургга етиб келиб, бизлардан узр сўраяпти. Ўзи ундай узрни, билмадим, нима дейиш керак, тўғриси!
- Ташкилотчи кейин, концерт вақти бўлганда келдими?
Жасур: - Тасаввур қилинг, биз Москвага самолётда қўниб, у ердан Санк-Питербургга учиб кетишимиз керак, лекин қўлимизда у ёққа учишга билетлар йўқ. Санк-Питербургда концерт эса 4 соатдан кейин бошланиши керак! Кейин биз кутиб-кутиб, охири ўша Санк-Петербурглик ташкилотчига телефон қилиб, “бизлар етиб келдик, бизларни ҳеч ким кутиб олмади. Бизлар қайтиб кетамиз. Чунки, қўлимизда қайтишга билет бор”, дедик. У киши бўлса, “Йўқ, йўқ аэрапортда сизларга электрон билетлар айтиб қўйганман, бориб айтсангиз, олиб беришади”, деди. Кейин Ўзбекистонлик бизлар билан гаплашган ташкилотчи, Санк-Петербургга келяпти. Биз эса, у ерга борганимизда ҳам, ўша шартномадаги нарсаларни, деярли 40 фоизигина бажарилган. Шунга ҳам, “майли” дедик, бордик. Чунки, халқ кутяпти! Ҳамма билетларни сотиб қўйишган. Шунинг учун ҳам, мухлисларнинг юзига оёқ қўя олмадик. Концертни бериб, Тошкентга қайтдик. Лекин, энди у ташкилотчи инсон билан, биз бошқа ундай гастрол борасида, ҳамкорлик қилмаймиз. Лекин, улар бошида ваъдаларни жуда ҳам зўрини бериб ташлагандилар! Санк-Питербургдан Москвага қайтишда, оддий поездга ўтказиб юбордилар, лекин келишув бўйича ваъда бошқача эди! Ҳатто меҳмонхонани ҳам, биз “люкс бўлсин” демаганмиз, майли оғирлиги тушмасин, дегандик. “Пол люкс” беринг”, десак, икки кишилик хонасига, 3 та карават қилиб қўйибди! (кулади). У хонада ҳатто юришга жой йўқ! Хуллас, у ташкилотчи билан ишлаб бўлмас экан. Лекин, гапиришни, ваъдани боплар эканлар!
- Ундан олдин, у инсонни танимасмидингиз?
- Бизни Россияга биринчи чиқишимиз эди. Бизларга, хонанда Жаҳонгир ака Позилжонов яхши ҳамки, “биринчи келишилган маблағни олдиндан олинглар, кейин чиқинглар, эҳтиёт бўлинглар” деб айтгандилар. Тўғри маслаҳат берган эканлар! Ўшандан кейин биз ҳам, яхшиям шарт қўйгандик, “Йўқ, биринчи пулни олдиндан берасизлар, кейин чиқамиз” дегандик. Шунда ҳам, пулнинг ярми қолиб кетди! 70 фоизини беришди. Хуллас, борганда ҳам ваъдадаги нарсалар, умуман бўлмади!
- Олдиндан райдер бермаганмидингиз?
Жасур: - Бўлмади-де! Мана шундай керакли нарсаларни талаб қилсангиз, масалан, райдер деяпсиз, шундай инсон учун керакли талаблар қўйсангиз, одамлар “юлдуз”, “юлдузлик касали” деб ўйлайди! Ўзи, ҳатто Ўзбекистондаги концертларга ҳам райдер қилиш керак, деб ўйлаймиз. Бизлар эса, шунчаки оғзаки шартнома қиламиз. Майли, вилоятлар ишончли жойлар, ўз юртимиз, барибир таниш инсонлар чиқади. Ўзбекистоннинг қаерига борсак ҳам, зўр кутиб олишади! Ҳатто, меҳмонхонага кириб борсак, тезда хона топиб беришади. Агар мабодо ўзларида бўш жой бўлмаса, бошқа меҳмонхонага бўлса ҳам, телефон қилиб жой топиб беришади. У ерда қийналмаймиз. Майли, Россиядаги ҳолатлар бизга дарс бўлди.
- Бу кўнглингиз тўлмаган тарафлари эди, кўнглингиз тўлган тарафлари нималар бўлди?
Жасур: - Концертнинг ўзидан кўнглимиз тўлди! Чунки, ўзи бизга куч-қувват берадиган нарсанинг ўзи шу!
Шохрух: - Энди, Москвада жуда ундай кўп мухлисларимиз бўлмаса керак, деб ўйлагандик. Битта чиқсак, қарасак, шунча одам! 900 кишилик зал тўлиб кетган, 1200 тами одамлар! Тўлиб кетган, ҳатто юришга ҳам жой йўқ!
- Ижодингиз давомида мухлислардан энг кутилмаган совға?
Шохрух: - Менга энг кутилмаган совға, Андижондами бўлди. Тахминан 5 метр, энига 1 ярим метрли, кичкина расмлар бор-ку, ўшаларни бир-бирига скочлаб, узун қилиб ёпиштирилган. Ҳаммаси ўзимнинг ва орасида гуруҳ аъзолари билан тушган расмларим! Ўшанга қойил қолдим! Шунча меҳнат, шунча расмни қаердан йиғишган, дедим.
Жасур: - Лекин, ўзи ҳар битта берилган кичкина нарсанинг ўзи ҳам, қадрли ва бизларни хурсанд қилади! Тўғрисини айтсам, узун хатларни ўқиганда қойил қолиб кетаман. Уни ҳар битта варағини эътибор билан тўлдиришганига қойил, ўзи бунга қанча сабр керак! Битта хонанинг ярмини музей қилиб қўйганмиз!
- Мухлисларингиз ёзган хатлардан олинган қўшиқ шеъри ҳам бўлганми?
Жасур: - Йўқ, ҳозирги кунгача ҳали бунақаси бўлмаган. Лекин, мухлислардан жуда ҳам кўп шеърлар олганмиз. Ҳатто уйга ҳам келиб ташлаб кетишади. Тан олиш керак, ичида яхши шеърлар бўлади. Лекин, у шеърларни фақат шеър сифатида ўқиш мумкин. Қўшиқ қилиб айтиб бўлмайди. Шундай шеърлар кўп.
- Ўзингиз ҳам мухлис бўлиб кимдандир дасхат олганмисизлар?
Шохрух: - Олганман. Мен биринчи дасхатимни эслайман. Ўша пайт ресторанда официант бўлиб, ишлаб юрардим, ТВ Марказ телеканалидаги телебошловчи Жаҳонгир Мирзодан биринчи дасхат олганман. Ундан кейин, хонанда Шохруххондан дасхат олганман. Хонанда Тоҳир Содиқовдан ҳам олганман. Лекин, Шохрух реппердан ололмаганман (кулади)!
Жасур: - Мен мухлис бўлганман, лекин умуман дасхат олмаганман. Ундай вазият бўлмаган. Лекин, дасхат олишни орзу қилганман. Шохрух реппердан масалан, Сардор Рахимхоннинг фанати бўлганмиз, Зиёдадан дасхат олишни ҳоҳлаганман. Зоҳид ҳам ҳеч кимдан дасхат олмаган, аниқ олмаган.
Зоҳид, кулиб қўяди.
- Ўзингизга мухлисаларнинг қайси ҳатти-ҳаракатлари ёқмайди?
Шохрух: - (ўйланиб кулиб) Ёқмайдигани йўқ! Лекин ану сал уялтириб юборадиганлари бор. Масалан, концертларда, тўйларда чиқишади-де, ўпиб олишади. (самимий кулади) Ўшанда нима қилишингизни билмай қоласиз. Шунақа ноқулай вазиятларга солиб қўйишади (самимий кулади). Нима қилишингизни билмай қоласиз. “Ўпма”, дея олмайсиз-ку (кулади). Биттаси нима дейди, “ростакаммисиз” дейди? “Йўқ, алдамкасимман” дедим. (кулади). Баъзида ушлаб ҳам кўришади.
Жасур: - Ноқулай вазиятга соладиганлари бору, лекин ёқмайдигани йўқ! Ҳамма инсон ҳар хил! Мисол учун, кимдир сизни кўнглингизга ёқмайдиган гап гапирса ҳам, тўғри қараш керак. Чунки, унинг дунё қараши шундай бўлиши мумкин. Унинг гап-сўзи, фикрлаши ўйлаши, шундай бўлиши мумкин. Чунки, мухлисдан ҳеч қачон хафа бўлиш керак эмас! У ҳамма нарсага тайёр бўлади. Ўша инсонни бориб, шундоқ ушлаб кўргиси келади. Барибир ҳам, ҳаммаси ўзини қизиқтирган саволини беради.
- Муниса Ризаева билан куйлаган дуэтингиз анча гап-сўзларга сабаб бўлади, танқидлар ҳам бўлди. Шунга муносабатингиз қандай бўлди?
Жасур: - Танқид бўлишини кутган эдик. Танқид бўлишини билар эдик.
- Кутилган натижани бердими?
Жасур: - О! Кутилмаганларини ҳам бериб юборди. Мана халқ артистлари ҳам шу қўшиғимизни ижро этишди!
Шохрух: - Дуэтга қўшиқ танлаётганимизда, “шуни айтамиз” деб танлаганмиз. Ўшанда Муниса билан кимдир ишлар эди. Ўшалар сал қаршилик қилишган, лекин тушунтирганмиз, “ака, бу ёшларбоп, зўр хит бўладиган қўшиқ” деганмиз. “Яхши ниятда бошлайлик”, дедик, шундан кейин куйладик, мана Худога шукур кутилган натижаларни берди!
- Клипдан ҳам кутилган натижа бўлдими?
Жасур: - Клип ҳам қўшиққа ўхшаб, рейтинг берди. Кимдир қўшиқни яхши кўрса, кимдир ёмон кўрди. Кимдир уни тушунса, кимдир уни тушунмади. Клип ҳам, худди шу вазифани бажариб берди. Бу ҳам клипнинг ютуғини беради. Демак, клип ҳам ўшанинг муҳитида яратилган.
- Клипга бўлган танқидларга қандай қарадинглар?
Жасур: - Ёмон қарамадик. Лекин, мен клип тўғрисида ёмон танқид эшитмадим. Қўшиқ тўғрисида бўлса, жуда ҳам кўп танқидларни эшитдик. Аммо, клип ғоясини бизлар қилмаганмиз.
Шохрух: - Лекин, менга шу пайтгача 2 та инсон келиб гапирди. Биттаси ўзимнинг қўшним иккинчиси ўзимнинг синглим. (кулади) “клипингиз бўлмабди” деди (кулади)
Саволим, Зоҳидга: - Муниса Ризаева билан сиз ҳақингизда тарқалган гап-сўзларга ҳам ойдинлик киритиб кетсангиз.
Зоҳид (самимий кулиб): - Бу гапларни ўзим ҳам эшитдим. Биз ҳаммамиз хонанда Муниса Ризаева билан яхши дўстлармиз. У истеъдодли хонанда. Бир-биримизни ҳурмат қиламиз. Лекин, тарқалган гап-сўзлар нотўғри. Бунга балки, бирга куйлаган “Во, ажаб” дуэтимиз сабабчидир? Дуэтдан кейин, шу гаплар тарқалди. Лекин, у гаплар нотўғри, биз ҳаммамиз яхши дўстлармиз.
- Томошабинни меъдасига тегиб қолмаслик учун, хонанда нималардан сақланиши керак, деб ўйлайсизлар?
Жасур: - Камроқ кўзга кўриниш керак. Ҳамма жойда чиқаверсангиз ҳам, ҳамма жойда кўринаверсангиз ҳам, бўлмайди. Санъаткор қаерга бориши керак, қаерга бормаслиги кераклигини билиши керак. Қаерга чиқиши керак, қаерга чиқиб бўлмаслигини ҳам билиши керак. Бир хилларда гала концертлар бор, баъзи хонандалар чиқиб, 4 -5 талаб қўшиқ айтаверади. “Талаб бўляпти” деб куйлайверади. Мухлислар, “мана бунча қўшиқ айтди, жонга тегди” дегандан, “вой, қанийди яна битта айтганида, мана бу қўшиғини ҳам айтганда эди” деб қолганлари яхши, деб ўйлаймиз. “Айт”, дегани билан айтавериши керак эмас! “Талаб бўляпти” деб биттада ҳамма қўшиқларни босиб қўйсангиз, эртага биттада ҳаммаси мухлисларнинг ҳам меъдасига тегиб қолиши мумкин! Шунинг учун, секин-секин ўзининг вақти билан бериб бориш керак. Меъдасига тегиб қолиши учун сақланиб ҳам юриб бўлмайди, сақлаб юрган билан ҳам, барибир бир кун келиб, бизлар ҳам ҳаммани медасига тегиши мумкин. Ҳамма нарсанинг охири бор. Буни ҳам биламиз.
- Шундай бўлса, нима иш қилишни ўйлаганмисизлар?
Жасур: - Йўқ, ҳали ўйламаганмиз. (кулади) Ҳозир, фақат ижод қиляпмиз, кейин нима бўлишини вақт кўрсатади. Лекин, ижоддан ташқари битта ишни бошини ушлаб қўйиш керак, деб турибмиз. Аммо, ҳозир фақат ижод билан бандмиз.
- Гуруҳнинг асосий принциплари?
Жасур: - (ўйланиб) Энди принциплар жуда ҳам кўп-ку. Масалан, битта жойга борганда, ҳар қаерга тарқалиб кетмаслик. Гастролларга борганда, кимдир қаергадир чиқиб кетган бўлса, ўшани бир пасда қидириб қоламиз. Энг асосий принципимиз, кайфу сафога берилмаслик! Чунки, кўрасиз, эшитасиз, кўпчилик машҳурликка эришганидан сўнг, шундай нарсаларга берилиб кетиши мумкин. Биз мана шу нарсага, биринчи ўринда қарши курашамиз.
Шохрух: - Биз ичишга ва гиёҳвандликка қаршимиз!
- Ўзингизни қўшиқларингиз билан тингловчиларга нима демоқчисизлар?
Жасур: - Нима демокчимиз, масалан кимнидир дардини енгиллаштирмоқчимиз! Кимгадир далда бўлмоқчимиз!
Шохрух: - Инсонлар бор, бир хил гаплар эшитганман, шу сизларни қўшиқларингизни эшитиб, “мен ўзимни ҳаётга қайтарганман”, дейди. Яна боя айтганимдек, хатларда ўқиганман, “сизларни қайсидир, масалан, “Тундан кун кетди”, “Айрилиқ” қўшиқларингизни эшитиб, мени ҳаётга умидим бошқача бўлди” деб ёзишган.
- Бу гапларни келиб, ўзингизга ҳам айтишадими?
Жасур:- Ҳа! Хатларда ҳам ёзишади. Интернетдан ёзишади. “Сизларни қўшиқларингизни эшитиб, билмадим, мен ўзимга куч-қувват олдим, ҳаётга бошқача қарай бошладим, умуман бошқача ўйлай бошладим”, деганлар бўлган. Ҳозирги кунгача шундай дейишади. Шу қўшиғимиз билан инсонларга куч-қувват бермоқчимиз! Яна кимларгадир, мусиқали хордиқ бермоқчимиз. Кимдир қўшиғимизни эшитиб, дам олади. Асосан, қўшиқларимиз сокин-ку. Кимдир эслайди, кимдир йиғлайди, кимдир ўйлайди, шундай бўлгандан кейин ўша инсон қайсидир маънода мазза қилади.
- Ўзингиз ҳам, ўзингизни қўшиқларингизни эшитасизларми?
Жасур: - Ҳа, ўзимизга ўзимиз мухлисмиз. (ҳамма баравар кулиб юборади). Йўқ, жиддий айтяпман. (самимий кулади). Мен ҳозирги кунда “Кўзи қаро” қўшиғимизни, ҳалигача эшитяпман. Ўзимизга ўзимиз ростдан ҳам мухлисмиз. Бир хилларида айтаман ҳам, “агар “Уммон” бўлмаганимда, (ўзларини назарда тутиб) мана шу болаларнинг мухлиси бўлардим” дейман (кулади). Ўзимизнинг қўшиқларни ўзимиз ҳам эшитамиз ва бундан уялмаймиз. Ҳар битта янги қўшиқни чиқараётганимизда, у биринчи навбатда ўзимизга ёқиши керак! Агар у қўшиқ ўзимизга ёқмаса, уни ҳеч қачон чиқармаймиз.
Шохрух: - Мен асосан янги янги қўшиқларимиз чиқади-ку, мен ўшаларни кўп эшитаман. Биринчи ўринда инсон ўзини эшита олмаса, унда бошқалар уни нега эшитиши керак? Агар инсон ўзини ўзи ҳурмат қилмаса, у ҳеч кимни ҳурмат қилмайди. Ўзимизга ёқса, демак, у қўшиқ бошқаларга ҳам ёқади!
- Сизлар учун санъат ўзи нима ва нималардан иборат?
Шохрух: - Санъат биз учун жуда ҳам катта нарсадан иборат! Санъат бизни кўп нарсага ўргатди. Дунё қарашимизни ўзгартирди. Инсонларга муносабатимизни ўзгартирди ва ишонч деган нарсани яна бир марта ўргатди. Кимга ишониш керак, кимга ишониб бўлмайди, кимга қандай муомала қилиш керак, ҳаммасини санъат туфайли билиб олдик.
Жасур: - Санъат инсонни психолог ҳам қилиб қўяр экан. Санъат санъаткорни психолог қилиб тарбиялар экан. Тўғри кўпчиликни кўзига ёшмиз. Ўзимиз ҳам ҳали ёш эканлигимизни биламиз. Лекин, мана шунақа ёш бўлиб туриб, Худога шукур кўп нарсани кўрдик. Кўп нарсани санъат йўлига, санъат соҳасига кириб ўргандик. Тўғрисини айтганда, хор ҳам бўлдик, алдандик, алдашди ҳам, кулишди ҳам, керак бўлса бошида, гап-сўзларнинг остида ҳам қолдик. Ёнимизда қанча яхши ёмон одамлар бўлди. Дўстман, деб қанчаси ортимиздан пичоқ уриб кетганлар ҳам бўлди. Ҳаммасини кўрдик, ҳаммасини ўргатди.
- Танилиш даврларни ўзингиз учун нормал пайтда бўлди, деб ҳисоблайсизларми?
Жасур: - Бир хилларида ўзимиздан ҳам ёш санъаткор укаларимизни кўп кўрдик, тушкунликка тушиб қолишган. Улар, “бўлди бизлар йиғиштиряпмиз” деб айтишяпти. Лекин, ўшаларни ёшлар эшитяпти. Улар эса, ижодни ташлашмоқчи. “Нега бундай қилмоқчисизлар?” десак, “мана шундай, барибир ҳеч нарса бўлмаяпти. Ҳеч нарса қила олмаяпмиз, ҳеч нарса топа олмаяпмиз. Алдаб кетишяпти” деб айтишади. Лекин, ўзи санъат йўли осонми? Улар курашишмаяпти. Улар вазиятга бўйсунишяпти. Агар сиз ҳаётда ҳар бир нарсага бўйсунадиган бўлсангиз, инсон ютқазиб қўяди! Бунақада, ҳеч нарсага эришиб бўлмайди! Биз ҳам кетиб қолишимиз мумкин эди! Бизларда нима ютуқ бўлди? Бизлар 3 киши бўлганимиз! Продюсеримиз ва администраторимиз билан 5 киши бўлганимиз, бизларнинг ютуғимиз бўлди. Кимдир тушкунликка тушиб, “бўлди, етиб келибмиз” деганда, қолганлардан кимдир “ҳой” дейди-да. Натижада, тўхташ бўлмайди! Бир-биримизни эшитиб, тўғри гапирганини қабул қиламиз. Сен тўғри гапиряпсан, деб тушкунликка қараб курашамиз. Агар биз ҳам, “бўлди, энди бизни ҳеч ким ёқтирмаяпти” десак, бу кунларгача етиб келмасдик! Сабаби, бошида бизни ҳеч ким ёқтирмади. Ҳамма гапирди, танқид қилишди. Ана ўша пайтда, биз ҳам кетиб қолишимиз мумкин эди.
- Профессионаллардан кўпчилик ёқтирмади, демоқчисиз? Сабаби, ўша пайт ҳам ёшлардан мухлисларингиз бўлганди.
Жасур: - Профессионаллардан ҳам, кўча- куйда ҳам, оддий халқдан кимлардир ёқтирмади. Ўша пайт олдимизга мақсад қилиб қўйдик. Бир кун келиб ўша бизни ёқтирмаган инсонларни қойил қолдирамиз деганмиз. Ўша инсонлар ҳам, бизларга яхши кўз билан қарасин, деган мақсадда ижод қилдик. Ўша инсонларни ижодимиз билан енгишга ҳаракат қилдик. Ўйлаймизки, олдимизга қўйган мақсадларни уддасидан секин-секин чиқиб боряпмиз. Лекин, ҳали олдимизда жуда ҳам кўп режаларимиз бор. Русча, инглиз тилида қўшиқлар қилмоқчимиз.
- Гуруҳ учун бахт тушунчаси нимадан иборат?
Шохрух: - Соғ ва саломат бўлсангиз, энг кераклиси, ана шу нарса бахт! Бу инсон ҳаётидаги энг катта бахт! Соғлиғингиз бўлмаса, сиз ҳеч нарсага эриша олмайсиз, ҳеч нарсага қарши кураша олмайсиз.
- Гуруҳ ҳаётида нотўғри қабул қилинган қарор ҳам бўлганми?
Жасур: - (ўйланиб) Зўр, саволлар ўйлаб келибсиз.
Зоҳид: - Ўйлантириб қўймоқда.
Шохрух: - Бундай ҳолатлар бўлган. Фақат уни айтиб бўлмайди (самимий кулади).
Кутилмаганда Жасур: - Бўлган аниқ бўлган! Баралла айта оламиз, бир овоз ёзиш студияси билан келишиб, шартнома қилиб, бутун Ўзбекистон бўйлаб гастрол сафарларини амалга оширмоқчи бўлганмиз. Ана ўша иш, ўша пайтда, гуруҳ фаолиятида ҳам, бизларнинг энг катта хатоимиз бўлган! Сабаби, улар 10 тами, концерт ташкил қилишган, вилоят ва водийларда бўлган. Лекин, ҳар битта жойга борганимизда, ишонасизми, зал тўлмаган.
- Бундай ҳолат қачон бўлган?
Жасур: - 2011 йилнинг охирларида юз берганди. Бу иш, бизларни тарихимизда энг биринчи ва охирги марта бўлган нарса! Сабаби, ҳар бир борган жойимизда, умуман реклама бўлмаган. Реклама, бир кун олдин бошланган. Энг узоғи, 2 кун олдин концерт бўлишини реклама қилишган. Яна қандай реклама денг? (кулиб юборади) Афишада фақат суратимизнинг ўзи турибди! Қаерда концерт бўлиши, соати ва ҳаттоки куни ҳам ёзилмаган. Бўм-бўш афиша турибди. Нима учун тургани ҳам номаълум, деса бўлаверади. Яна бизлар “ўзи реклама қилганмисизлар” десак, улар “ҳа, бир ҳафта олдиндан роса реклама қилганмиз” дейишади. Андижонда, Амфитеатрида концертга чиқяпмиз, қишки пайт. Биз у ерда аввал 3 марта концерт қўйган бўлсак, аввалги концертлар ҳаммаси аншлаг бўлганди! Бу гал чиқсак, залда 150 та одам ўтирибди... Лекин, бизлар 50 та одам келадими, 10 та одам келадими, барибир қўшиғимизни айтиб кетамиз. Чунки, келган одамларнинг ҳурмати! Лекин, ўша вақт бундай нарсалар бизларни шундай тушкунликка тушириб қўйган-ки, ҳаттоки “бўлди, синибмиз” деб юборганмиз! Бу хонанда учун энг ёмон нарса! (самимий кулиб) Кейин билсак, ҳамма гап ташкилотчиларда экан! Сабаби, ҳар битта жойда, вилоятларда таниш-билишлар бор. Ўша ердагилардан бири, “афишани ўзи кеча кечқурун келди” деган, исботлаб ҳам берган. Бўкага олиб боришганда эса, у ерда афиша деган нарсани ўзи йўқ эди! Бизлар у ерга бориб, келиб бўлганимиздан кейин, интернетдан қанчадан қанча мухлислар ёзишган, “қачон келиб кетдинглар, бизлар эшитмадик-ку, ҳеч қандай реклама бўлмади, ҳеч ким айтмади ҳам, ҳеч ким айтмаса қаердан биламиз?” дейишган. Ўзимиз тушкунликка тушиб кетяпмиз, яна ўша ташкилотчилар бизга, “бизлар реклама қиляпмиз-ку, одамлар концертга келмаяпти-ку”дейишган. Шундан сўнг, ўзимиз келишиб, баҳорда, ўша ерларда ўзимиз концерт бериб чиқдик! Ўша тўлмаган залларда, 2 та сеанслаб концертларимиз аншлаг бўлди! Ҳаттоки, ўша ташкилотчилардан вакил олиб бориб, залларни қанчалик тўлганлигини кўрсатдик ҳам! Ана ўшалар билан тузган шартномамиз, бизнинг энг катта хатоимиз ва энг нотўғри қароримиз бўлган!
- Гуруҳ аъзолари ошхонада?
Шохрух: -О, жуда ҳам фаол! (кулади) Мени ўйлашимча, овқат қилишни билиш керак эмас. Фақат фантазия керак. Агар фантазия бўлса, ҳар қандай овқатни тайёрлаш мумкин. Мен кўп овқатни, масалан, қозон кабобни, шўрва қилишни ҳам биламан.
Жасур: - Мен айтайми, нима овқат қилиши биламан? Мен 100 фоиз, тухум қовуришни биламан! (ҳамма кулиб юборади). Орамизда Шохрух ростдан ҳамма овқатларни боплайди. Биз эса, ейишни. Лекин, мен ҳам мастава, шилпилдоқ қилишни биламан. Аммо, хамирини қилмайман! Тайёр хамирни пиширишни биламан! (кулиб) Бир марта шилпилдоқ пиширдим. Опам, “сувда, 10 минут айлантирсанг, хамир пишади” дедилар. “Бўлди!” дедим, ўша пайтда 6 ёки, 5 синфда ўқирдим. Шилпилдоқни пиширдим, суздим, уйга олиб кирдим. Тушлик пайти эди. Акаларим, овқатни еб кўришиб, “эй, бу пишмаганми” дейишди. “Нега”, деб олиб, еб кўрсам мазаси йўқ! Хамири пишмабди, деб яна пишириб келишга, олиб чиқиб кетдим. Бориб яна бошқатдан пишириб, яна олиб кирдим. Акаларим еб кўриб, яна “бу пишмаган” дейишди. Еб кўрсам, ростдан мазаси йўқ, “ҳа, пишмабди, яна пишириб келаман” деб олиб чиқиб, хамирини олиб, яна 5 минут сувга солиб, қайнатдим. Олсам, (кулиб) хамир бўлиниб кетяпти (кулади). “Бўлди, энди зўр пишди” деб, сузаётсам, акам ёнимга келиб, “ҳой, ўзи туз солдингми” дейди-де (ҳамма кулади). Шунча пайт пишириб, шилпилдоққа туз солмаган эканман! Ўшанга овқатнинг мазаси йўқ экан. (кулади). Сўнг, туз сепиб олиб борганман, зўр шилпилдоқ бўлган. Фақат хамирнинг кўриниши унча яхши бўлмаган (ҳамма кулади).
Саида Вахобова
Феруза Фаттохова
